Dławiący się niemowlak. Co zrobić?

Zadławienie, co to znaczy?

Zadławienie to stan, kiedy w drogach oddechowych znajduje się ciało obce. Z reguły jest to zbyt duży i niedokładnie pogryziony kęs jedzenia lub drobny przedmiot, który nieopatrznie utknął w krtani, tchawicy, oskrzelach czy jednym z płuc.

U dzieci, podobnie jak w przypadku dorosłych, zadławienie może przebiegać lekko (częściowo) lub ciężko (całkowicie). W pierwszym przypadku dochodzi do fragmentarycznego zablokowania dróg oddechowych. W drugim – zupełnej ich niedrożności.

Jak rozróżnić zadławienie lekkie (częściowe) od ciężkiego (całkowitego)?

Objawy świadczące o zadławieniu lekkim, niezagrażającym życiu:

• zaczerwienienie twarzy,
• utrudniony, niespokojny oddech,
• dziecko może samodzielnie oddychać. Artykułuje dźwięki.

Objawy świadczące o zadławieniu ciężkim, zagrażającym życiu:

• uniemożliwiony oddech,
• zaczerwieniona skóra twarzy przybiera kolor siny,
• odkrztuszanie ciała obcego nie przynosi rezultatów,
• dziecko nie jest w stanie złapać tchu, samodzielnie oddychać, artykułować dźwięków.

Zadławienie u niemowlaka – postępowanie

Pierwsza pomoc niemowlęciu przy zadławieniu lekkim

Nie każdy przypadek zadławienia zagraża zdrowiu czy życiu. Warto o tym pamiętać i postępować zgodnie z protokołem pierwszej pomocy, by niechcący nie wyrządzić dziecku krzywdy.

W przypadku zadławienia lekkiego (częściowego) pozwól dziecku spróbować samodzielnie uporać się z odkrztuszeniem tego, co częściowo zablokowało jego drogi oddechowe. Intensywny kaszel to naturalna reakcja organizmu, więc jeśli maluszek jest do niego zdolny, nie przeszkadzaj mu. Obserwuj, ale nie interweniuj, dopóki nie okaże się to absolutnie konieczne.

Pierwsza pomoc niemowlęciu przy zadławieniu ciężkim

W sytuacji, kiedy malec kaszle przez 2-3 minuty bez efektu, a przy tym zaczyna walczyć o oddech (wydaje chrapliwe dźwięki) i zaczyna sinieć na buzi… zachowaj zimną krew. To wydaje się niewykonalne, przecież dziecku grozi niebezpieczeństwo! Pomyśl jednak, że tylko opanowanie może go uratować.

Co robić, po kolei?

1. Wezwij pogotowie (999 lub 112)

Rozmawiając z dyspozytorem, wyjaśnij precyzyjnie, gdzie aktualnie się znajdujesz i co się stało. Poproś go o przeprowadzenie Cię przez wszystkie etapy pierwszej pomocy aż do czasu przyjazdu karetki, jeśli obawiasz się, że - ze względu na obezwładniający stres - nie jesteś w stanie samodzielnie zająć się dzieckiem.

Pamiętaj: NIGDY nie rozłączaj się pierwsza!

2. Ułóż dziecko na przedramieniu buzią do dołu. Dłonią przytrzymaj mu szczękę.

Jeśli dziecko jest za ciężkie, by ułożyć je w takiej pozycji, przedramię oprzyj na udzie – teraz się uda.

3. Nadgarstkiem wolnej dłoni uderz malucha 5 razy między łopatkami.

Wykonuj ruchy posuwiste, jakbyś chciała wysunąć ciało obce z dróg oddechowych dziecka.

Jeśli po serii uderzeń w okolicę między łopatkową dziecko mocno zakaszle, złapie oddech i zacznie płakać, to znaczy, że Twoje działania okazały się skuteczne.

Sprawdź, czy odkrztuszone ciało obce nie znajduje się w buzi.

W tym celu odwróć niemowlę przodem do siebie, następnie delikatnie rozchyl jego usta. Jeśli zauważysz ciało obce, wyciągnij je ostrożnie jednym palcem (zgiętym w haczyk). Nie chwytaj go dwoma palcami, ponieważ w ten sposób możesz przesunąć dopiero co odkaszlnięty kęs jedzenia czy drobny przedmiot z powrotem w głąb dróg oddechowych.

4. Uciskaj klatkę piersiową niemowlęcia (5 razy)

5. Naprzemiennie uderzaj i uciskaj klatkę piersiową niemowlęcia (serie 5 x 5)

W sytuacji, kiedy stan maluszka nie poprawia się mimo zastosowanych uderzeń między łopatkowych, przejdź do kolejnego etapów pierwszej pomocy.

Ułóż dzieciątko jak w punkcie 1. Tym razem – na plecach, podtrzymuj dłonią jego potylicę. Drugą wolną ręką rozpocznij uciskanie klatki piersiowej:

• palce wskazujący i średni połóż na mostku,
• uciskaj w taki sposób, by klatka piersiowa ugięła się na 1/3 swojej głębokości.

Każdorazowo po ucisku poczekaj, aż mostek podniesie się do pozycji wyjściowej, ale nie zdejmuj z niego palców.

Jeśli w ten sposób nie poprawisz kondycji maluszka, połącz uciski klatki piersiowej z uderzeniami w okolicę między łopatkami w serii 5 x 5 (5 ucisków, 5 uderzeń).

6. RKO (resuscytacja krążeniowo-oddechowa)

Kiedy dziecko traci przytomność, natychmiast ułóż je na pleckach, na twardym podłożu.

• Odchyl główkę.
• Wykonaj 5 wdechów, po 1-1,5 sekund każdy.
• Uciskaj klatkę piersiową maluszka przez 30 razy, po czym wykonaj 2 wdechy.

Przed każdym kolejnym wdechem ratowniczym sprawdź, czy w buzi maluszka nie pojawiło się ciało obce. Jeśli je zauważysz, wyjmij, postępując zgodnie z instrukcją zawartą w punkcie 3. Kiedy jednak nadal go nie widzisz, reanimuj dziecko do momentu przyjazdu karetki pogotowia.

7. LIfeVac

W przypadku zadławienia ciężkiego, kiedy dziecko traci przytomność RKO NIE jest jedyną szansą na uratowanie jego życia! Wciąż masz szansę przywrócić mu oddech – przy pomocy LifeVac.

Co to jest LifeVac?

Urządzenie ssące zaprojektowane z myślą o szybkim, skutecznym, a przy tym bezinwazyjnym udrożnieniu dróg oddechowych w przypadku zadławienia. Pomaga, kiedy pierwsza pomoc okazała się niewystarczająco skutecznym działaniem.

1. Przyłóż maskę do twarzy, obejmując nią usta i nos poszkodowanego.
2. Przyciśnij rączkę urządzenia, kierując ją w stronę twarzy poszkodowanego.
3. Pociągnij za rączkę – do siebie.

Jak działa LifeVac?

Wytwarza jednokierunkową siłę ssącą. Opatentowany zawór zapobiega przedostaniu się ciała obcego w głąb dróg oddechowych. Tym samym umożliwia wyprowadzenie go na zewnątrz.

Czy LifeVac jest bezpieczny dla malutkich dzieci?

TAK! Urządzenie nie zawiera ani jednego elementu, który należy wprowadzić bezpośrednio do jamy ustnej lub dróg oddechowych. Używając go, nie musisz obawiać się o uszkodzenie dziąseł, zębów, podniebienia, języka czy innych części ciała malucha (np. złamania żeber, do czego nierzadko dochodzi podczas wykonywania masażu serca).

Certyfikaty potwierdzające skuteczność LifeVac

LifeVac został sklasyfikowany jako Medical Deviced Class I, od 2016 r. posiada certyfikat zgodności CE zgodnie z dyrektywą EC 93/42/EWG Unii Europejskiej po zarejestrowaniu w 2015 r. Urządzenie ratuje życie w Stanach Zjednoczonych, Anglii, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Francji, a od niedawna także w Polsce.

Czy LifeVac uratował już życie zagrożone wskutek zadławienia?

TAK! 9 sierpnia 2019 roku w Domu Pomocy Społecznej w Krakowie (ul. Krakowskiej 55) wykonano pierwszą w kraju skuteczną akcję ratunkową osoby zadławionej z wykorzystaniem LifeVac. 81-letnia podopieczna DPS Kraków zadławiła się. Będący na miejscu opiekun, po zastosowaniu standardowych procedur reanimacyjnych zgodnych z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji, zdecydował o użyciu urządzenia LifeVac, będącego na wyposażeniu DPS.

Dzięki zastosowaniu urządzenia ssącego udało się udrożnić drogi oddechowe poszkodowanej oraz przywrócić oddech. Poszkodowana nie została hospitalizowana, jej stan jest dobry.

Zadławienie nie musi, ale MOŻE zagrażać życiu. Szczególnie maluszkowi, który jeszcze nie potrafi poprawnie przełykać jedzenia, a także nie wie, że nie wszystko, co trzyma w rączce, powinno trafić do buzi. LifeVac w domowej apteczce to pewność, że w przypadku zadławienia się dziecka jesteś w stanie skutecznie mu pomóc - uratować jego życie, nawet jeśli pierwsza pomoc nie przyniosła rezultatów.